Banj Media, est un média inclusif et alternatif qui s’adresse aux générations connectées. À travers nos missions, nous nous engageons à fournir à notre public des informations, des analyses, des opinions et des contenus captivants qui reflètent la diversité et les intérêts de la jeunesse haïtienne.
« Pye mayas », se yon maladi dèmatolojik ki kouran anpil nan sosyete ayisyèn nan. Nan langaj medikal la, li rele « Pieds d’athlète », oubyen « Mycose des pieds ». Se yon maladi ki rive posib akoz yon chanpiyon. Ki limenm se yon mikwòb ki al jèmen nan pye moun nan akoz pye li imid. Sa tou ki lakoz chanpiyon an ki te deja nan anviwonnman an jèmen epi bay « pye mayas » la.
Daprè doktè Roldan Celestin ki se yon dèmatològ, yon moun dwe fè prevansyon kont maladi « pye mayas » la, paske l se yon maladi ki degoutan anpil. Daprè li, « moun ki gen pye mayas la, lè l chita avèk lòt moun sa rann li pa sosyab, paske pye l toujou ap bay move sant ». Li presize pi lwen se yon obligasyon pou moun ki soufri maladi « pye mayas » yo chèche solisyon. Sa ki selon li, ap debouche sou yon lòt maladi ki rele « ekzema » si pa gen okenn tretman oubyen gerizon.
Pi lwen, doktè Celestin presize « Nan grate pye mayas la, moun nan kapab pran chanpiyon an nan men l. Depi moun nan pran l nan men epi l ap grate vizaj li, l ap vin gen chanpiyon an nan vizaj epi tout kò l ka vin gen chanpiyon an. Konsekans li, sèke lè l vin gen chanpiyon an nan tout kò w, pyès moun pap fè l konfyans epi pap anvi kole ak li ». Espesyalis la, pwofite atire atansyon moun ki gen maladi « pye mayas » yo epi ki gen yon sistèm iminitè fèb. Daprè li, si moun sa yo pa trete maladi sila a, sa ap lakoz chanpiyon an pase nan san yo. Sa tou ki ap agrave eta sante moun sa yo.
Pou rive kwape maladi « pye mayas » la, doktè Roldan Celestin bay kèk konsèy : « pyemye sa w dwe fè, se anpeche pye w imid. Pa kite pye w nan bòt tout lajounen. Lè w fin benyen, ou sipoze byen seche dwèt pye w. Ou sipoze pèsonèl ak sandal ou epi soulye. Paske nan mete bagay sa yo ak moun ou ka pran nan “pye mayas”. Si w konn al benyen nan pisin, evite mache bò pisin nan pye atè, paske pafwa gen moun ki konn gen pye mayas la ki lage kèk jèm atè a epi nan mache pye atè ou kapab tou pran maladi a».
Gen diferans ant tretman “pye mayas” la ak gerizon “pye mayas”. Selon doktè Celestin, gerizon an, se lè pye mayas la eradike nan kò moun nan epi li pa genyen l ankò. « Lè nou di tretman, ou kapab trete yon maladi men maladi a rete soudyasan nenpòt lè li ka tounen. Men gerizon an se lè ou trete maladi a, ou eradike l nèt ». Li presize pi lwen, « nou ka di tou, lè moun nan fin gen yon mwa, de mwa li pa janm gen « pye mayas » la, lè sa nou ka pale de gerizon. Men tretman an, se yon fason pou viv avèk maladi a, san ke li pa deranje w, geri, ak eradike».
Souvan fwa, pye mayas la konn mal pou trete ak mal pou geri. Pa ekzanp, pou dèmatològ la, si kondisyon ki rann moun nan soufri maladi « pye mayas » la pa trete, sa ap rann li mal pou trete oubyen geri. Espesyalis la yon lòt bò, pwofite bay kèk ekzanp : « si yon moun fè sik, epi sik la pa janm estabilize, sik la pa janm nòmal ; se nòmal pou chanpiyon sa yo mal pou eradike. Si moun nan fè maladi ki diminye sistèm defans kò li (SIDA, Kansè) pye mayas la ap mal pou ale. Si moun nan pa pwòp epi gen yon move ijyèn ak pye l ; pye mayas la ap mal pou ale. Si moun nan fè yon estwòk , sa ap rann chanpiyon ki nan pye bò a ale a mal pou trete oubyen geri ». Pou doktè Roldan Celestin, se pa paske yon moun gen medikaman ki fè pye mayas li a ap trete. Men se paske moun sa itilize medikaman yo pandan l ap byen pran swen pyel epi fè ijyèn. Sa ki selon espesyalis la k ap rann li eradike pye mayas la.
Souvan, anpil moun konn panse « pye mayas » la danjere. Dèmatològ Celestin, konfime maladi sila a pa reprezante okenn danje. Selon li, sèl sa maladi sila fè, se pito li rann moun ki soufri l la pa sosyab epi atenn tout kò li, si l gen yon sistèm iminitè ki fèb. « Men se pa yon maladi ki ka tiye w », jistifikasyon l.
Doktè Roldan Celestin, yon lòt kote, pwofite pataje kèk konsèy avèk moun ki soufri maladi « pye mayas » la. « Konsèy mwen gen pou moun ki gen pye mayas yo, premye bagay yo dwe fè, se byen pran swen pye yo. Epi, evite mete sandal, soulye ak chosèt avèk moun. Yo sipoze fè tout afè yo pèsonèl ». Dèmatològ kontinye pou l rekòmande moun ki remake yo gen « pye mayas » la, pou yo fè dilijans rapid pou ka trete sa yon fason pou l etann li sou tout kò yo. Paske selon li, plis maladi sila a etann li, se plis l ap koute moun nan anpil lajan pou l ka trete l ak geri l.
Nesly ALEXANDRE